Unia Europejska będzie wspierać innowacyjność w zgłaszanych do dofinansowania projektach. Strategia ta w perspektywie 2014-2020 ma być głównym źródłem przewagi konkurencyjnej Europy.
Innowacyjne rozwiązania mają być odpowiedzią firm na zmieniające się oczekiwania klientów, coraz krótszy cykl życia produktu, konieczność obniżenia przez firmy kosztów produkcji oraz warunek wyróżnienia się na rynku. Dlatego polscy przedsiębiorcy stoją przed ogromnym wyzwaniem: Jak wygenerować innowacyjny pomysł wart dotacji? (10.12.2014)
Innowacyjność po polsku
Najprostszym i najczęściej stosowanym przez rodzime firmy sposobem jest stworzenie nowego przedsięwzięcia w ramach własnej organizacji.
Firmy powołują wewnętrzne zespoły projektowe, odpowiedzialne za opracowanie innowacyjnej koncepcji, uszczegółowienie projektu, zdobycie finansowania i wreszcie jego realizację. Zespoły są tworzone przez pracowników firmy, którzy oprócz swoich codziennych obowiązków angażują się do pracy w zespole projektowym. Wiedza i potencjał pracowników wystarczą, jeśli wdrażany jest projekt standardowy.
Niestety, statystyki pokazują, że ten model nie sprawdza się w przypadku rozwiązań innowacyjnych.
Według najnowszego raportu GUS „Działalność innowacyjna w Polsce 2011-2013”, rzeczywiste innowacje powstają jedynie w ok. 19% przedsiębiorstw przemysłowych i 13% firm usługowych. Skąd wynika tak niski wskaźnik innowacyjności? Większość firm głównie koncentruje się na „imitacyjnej innowacyjności” – polegającej głównie na kopiowaniu i wykorzystywaniu rozwiązań dostępnych już na rynku. Boją się innowacji na poziomie krajowym lub międzynarodowym, gdyż oznacza to duże ryzyko nie powadzenia pomysłu.
KLUCZ DO SUKCESU
Raport pokazuje, że firmy generujące rozwiązania innowacyjne to takie, które inwestują w działalność badawczo-rozwojową (B+R). Ich inwestycje są finansowane ze środków własnych lub publicznych. Część z nich dysponuje także własnym zapleczem badawczo-rozwojowym (laboratoria, centra badawcze), inne współpracują z placówkami badawczymi, uczelniami lub instytutami świadczącymi usługi badawcze.
Okazuje się, że współpraca nauki z biznesem jest efektywnym narzędziem do tworzenia innowacji.
Dlatego, aby zachęcić przedsiębiorców z sektora MŚP (mikro, małych i średnich firm) do angażowania się we współpracę z sektorem nauki, w perspektywie 2014 – 2020 zaplanowano na ten cel dotacje. Będą dostępne w większości programów krajowych, w programach regionalnych, programach ramowych finansowanych przez Komisję Europejską oraz w postaci grantów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Jak znaleźć partnera do projektu innowacyjnego?
Zaczynamy od określenia celu współpracy. Zanim zwrócimy się do konkretnego podmiotu, powinniśmy wiedzieć, czego oczekujemy od partnera. Przed podjęciem współpracy podpiszemy umowę partnerską, więc potrzebna nam jest wiedza, jakim potencjałem dysponujemy i jakiego zakresu wsparcia oczekujemy.
Dodatkowo, powinniśmy rozstrzygnąć, jaki rodzaj współpracy nas interesuje: z indywidualnym naukowcem czy z ośrodkiem naukowym. W przypadku ośrodka zyskamy nie tylko wiedzę naukową, ale również dostęp do zaplecza laboratoryjnego. Jednakże, minusem mogą być w tym przypadku rozbudowane procedury formalne.
Idealny partner
Projekty składane przez firmy we współpracy z jednostkami naukowymi są oceniane przez ekspertów w konkretnych dziedzinach. Zwracają oni uwagę na potencjał naukowy członków zespołu badawczego oraz renomę ośrodków badawczych. Dlatego zwróćmy szczególną uwagę na dobór odpowiedniego zespołu do realizacji badawczej części innowacji. Pracownicy naukowi, powinni swoim autorytetem, wsparciem merytorycznym i dotychczasowymi osiągnięciami zaświadczyć o wysokim potencjale ośrodka.
Ponadto, powinniśmy zadbać o ochronę własności intelektualnej, która zostanie wytworzona w efekcie projektu jak również o prawa swojej firmy do powstałych w ramach projektu wartości niematerialnych.
Przygotowanie projektu innowacyjnego w 5 krokach
Projekt innowacyjny ze względu na duże ryzyko niepowodzenia, stanowi większe wyzwanie dla firmy niż przedsięwzięcie typowe.
W celu zminimalizowania tego ryzyka, warto w fazie jego przygotowania skorzystać z pomocy firmy doradczej, która pomoże nam przygotować:
- analizę potrzeb technologicznych i potencjału innowacyjności w firmie oraz ocenić czy firma ma zaplecze techniczne i osobowe by realizować projekt,
- analizę najnowszego stanu techniki w danej dziedzinie, w tym zgłoszeń patentowych, aby uniknąć kopiowania już wdrożonych pomysłów,
- rozważyć czy skala projektu i jego potencjał może prowadzić do powołanie własnego centrum badawczo – rozwojowego, co dodatkowo wiąże się z zwiększeniem szans na pozyskanie 100 % dotacji oraz zmniejszeniem obciążeń podatkowych,
- przygotować założenia do powołania konsorcjum naukowo – przemysłowego, być może z udziałem partnerów zagranicznych,
- analizę możliwości pozyskania środków na finansowanie projektu innowacyjnego tworząc „mapę potencjalnych” źródeł finansowania wraz z określeniem warunków, jakie trzeba spełnić ubiegając się o dotacje lub granty. Analiza powinna obejmować bezzwrotne dotacje z programów brukselskich, unijnych dostępnych w Polsce oraz funduszy krajowych.
Komercyjny charakter projektu
Ważnym aspektem, przy planowaniu innowacyjnego projektu jest jego późniejsza komercjalizacja, czyli możliwości sprzedaży naszego rozwiązania odbiorcy rynkowemu. Największe szanse na wsparcie programów pomocowych mają projekty o dużym potencjale komercyjnym. Dlatego nasz świetny, przełomowy pomysł musi posiadać solidny biznesplan z uzasadnieniem, że rzeczywiście istnieje duża potencjalna grupa odbiorców gotowa zapłacić za produkt, usługę czy technologię.
Dodatkowo, aby rachunek finansowy projektu był dodatni, musimy udowodnić w biznesplanie, że przedsięwzięcie po ustaniu wsparcia wciąż będzie opłacalne.
artykuł ukazał się w 12.2014r. w miesięczniku SEDNO,
autor: mgr inż. Beata Piątek
Firma FLOW Projekty Szkolenia, www.flowprojekty.eu